UPDATE: Scriptin CentOS 6.x sürümünü yayınladım. Bkz: http://www.syslogs.org/qmail-kurulum-scripti-centos6x/

Bundan iki sene önce, temel bileşenleri ile hızlıca qmail kurulumu yapabilmek için küçük bir shell scripti hazırlamış ve burada yayınlamıştım.  Şimdi de  o scriptin eli yüzü biraz daha düzgün ikinci versiyonunu hazırladım.

Eğer, CentOS5 üzerinde gateway, smarthost ya da mailer olarak çalışacak LWQ önergelerine göre yapılandırılmış bir qmail’e ihtiyacınız bulunuyorsa scripti aşağıdaki linkten indirip kurulumu kolayca yapabilirsiniz.

Yazinin devami icin tiklayin.

Dosyalar arasındaki farkları bulmaya yarayan diff aracı aynı şekilde -r (recursive) parametresi ile kullanılarak iki dizin arasındaki farkların tespiti için de kullanılabilir. Özellikle dosya/dizin yedekleme gibi kaynak ve hedef dizin arasındaki farkların belirlenmesi gereken işlemler için diff aşağıdaki şekilde kullanılabilir.

# diff -rq /kaynak/ /hedef/

Kök (/) dizinindeki kaynak ve hedef isimli klasörler arasındaki farkların listelenmesini söylediğimiz yukarıdaki komutta kullanılan parametrelere ait bilgiler şu şekildedir:

-r (recursive): Belirtilen dizinin tüm alt dizinlerine de göz atılmasını sağlamaktadır.
-q (brief): ise, farkların özet olarak gösterilmesini sağlar. Böylece düzgün bir listeleme yapılabilir.

Komutun örnek bir çıktısı ise şu şekilde olacaktır:

Only in /kaynak/: test1.txt
Only in /hedef/: test2.txt
Files /kaynak/test3.txt and /hedef/test3.txt differ

Görüldüğü gibi, test1.txt isimli dosya sadece /kaynak dizininde bulunurken, test2.txt isimli dosya sadece /hedef dizininde bulunuyor. Ayrıca, her iki dizinde de bulynan test3.txt isimli dosyanın içerikleri farklı.

diff ile ilgili daha fazla bilgi için man sayfasına göz atabilirsiniz:
http://unixhelp.ed.ac.uk/CGI/man-cgi?diff

Bir web sitesini ya da uygulamasında bakımla ilgili bir çalışma yapılması gerektiğinde ziyaretçileri durumu bildirir bir bakım sayfasına yönlendirmek icap ediyor. Bu gibi bir işlem için izlenebilecek bir çok yöntem var. Bunlardan bence en pratik ve kullanışlı olanı ise apache’nin mod_rewrite modülünü kullanarak koşula bağlı yönlendirme yapmaktır.

Zira, bakım sayfanıza belli IP’lerden gelen istekleri ya da bakıma alınacak web uygulamasına (örneğin bir reklam sunucusuna) sürekli olarak erişmesi gereken sitelerden gelen istekleri yönlendirmeden muaf tutmanız gerekebilir. Ayrıca bakım işleminin bir iki saatten uzun süreceği durumlarda, isteklere yönlendirmenin geçici olduğunu bildiren 302 status kodunu döndürmek de isteyebilirsiniz.

İşte bu gibi ihtiyaçlar için mod_rewrite kullanmak iyi bir yoldur.

Eğer ilginizi çekiyorsa yazının devamında yönlendirme işlemlerinin nasıl yapılabileceği ile ilgili açıklama ve örnekler bulabilirsiniz.

Yazinin devami icin tiklayin.

lsof, süreçler tarafından açılmış olan dosyaları listelemeye yarayan bir araçtır. Bildiğiniz gibi *nix sistemlerde, hemen herşey bir dosya olarak mevcudiyet gösterir. Örneğin herhangi bir sürecin eriştiği ya da açtığı “şey” sıradan bir dosya olabileceği gibi, bir dizin, bir block aygıt dosyası (block device), ya da bir sistem kütüphanesi ve ya bir network dosyası (network socket, Unix domain socket) olabilir. Dolayısı ile lsof ile süreçlerin eriştikleri dosyaları saptamak ilgili süreçlerin arka planda yaptığı işlemlerle ilgili daha net fikirler edinmek anlamına gelmektedir. Bu yüzden de özellikle sorun giderme konularında lsof çok güçlü bir araçtır.

Yazının devamında, lsof ile ilgili kullanım bilgilerini ve çeşitli durumlar için örnek komutları bulabilirsiniz.

Yazinin devami icin tiklayin.

Genelde RHEL ya da CentOS sistemlerde Yum’a Rpmforge reposunu da ekliyorum. Bu repository’de şu an için 10.335 adet paket bulunduğundan ötürü hemen hemen tüm paket ihtiyaçlarımı karşılıyor.

Ancak geçenlerde kurmak istediğim bir paketi bahsettiğim depoda bulamadım ve nette ilgili uygulamanın RPM dosyasını araştırırken yolum EPEL’e (Extra Packages for Enterprise Linux) çıktı. Daha önce bir kaç kez ismini duymuş olsam da nedir ne değildir diye hiç incelememiştim.

Fedora çatısı altında, gönüllüler tarafından sürdürülen ve RHEL/CentOS gibi sistemler için kapsamlı bir paket deposu projesi olan EPEL  an itibari ile toplamda 4,851 paket sunuyor. Yani sisteminize EPEL’i de eklerseniz rpmforge ile yaklaşık 15bin adet kurulabilir pakete erişebiliyorsunuz.

EPEL’i sisteme yum depo’su olarak tanıtmak için http://fedoraproject.org/wiki/EPEL adresinden edinebileceğiniz RPM dosyasını kurmanız yeterli.

Örnek olarak CentOS 5.5 (32bit) için kurulum şu şekilde:

Yazinin devami icin tiklayin.

*nix sistemlerde, hali hazırda kurulu olan tüm perl modüllerinin bir listesini almak için aşağıdaki gibi bir komut kullanılabilir.

# perl -MFile::Find=find -MFile::Spec::Functions -Tlw -e \
'find { wanted => sub { print canonpath $_ if /\.pm\z/ }, no_chdir => 1 }, @INC'

Uzun ve söz dizimi zor bir komut olduğundan bir yere not etmekte fayda var.

Rsync, *nix sistemlerde oldukça sık kullanılan güzel bir dosya transfer uygulamasıdır. Yedekleme ya da senkronizasyon işlemlerinde sadece değişen dosyaların (incremental) kopyalanmasını sağlayarak işlemleri hızlandırmayı amaçlamaktadır. Rsync ile lokal yedekleme yapılabildiği gibi uzaktaki bir sisteme ssh üzerinden kopyalama yapabilmek de mümkündür.

Özellikle, bir çok dosya barındıran büyük dizinlerin hızlıca yedeklenme ihtiyacı gibi durumlar için ideal olan rsync, web sunucularda, kök dizinlerin birden fazla sistemde senkronize olarak tutulması (yansılama) gibi işlemler için sıklıkla kullanılmaktadır. Daha önce, rsync kullanan rsnapshot isimli bir yedekleme çözümüne değinmiştim, şimdi de rsync’in kendisinden bahsetmek istiyorum.
Yazinin devami icin tiklayin.

Bir stemci ya da arayüz sunan bir uygulama üzerinden erişim sağlayamadığınız bir MySQL sunucusunda, varolan bir kullanıcıya ait şifreyi komut satırından değiştirmek için aşağıdaki örnek takip edilebilir. Aslında işlem klasik bir update cümlesi çalıştırmaktan ibaret olsa da sürekli yapılan bir işlem olmadığından bazen unutulabiliyor.

Şifre değiştirmek için sırası ile izlenmesi gereken adımlar şunlar:

1 – ) Shell üzerinden mysql sunucusuna root kullanıcısı ile login olun:

# mysql -u root -p
Enter password:
mysql>

2 -) Kullanıcı bilgileri vs. gibi yapılandırma bilgilerinin tutulduğu mysql db’sine erişim sağlayın:

mysql> use mysql;

3 – ) Adı “falanca” olan kullanıcıya ait şifreyi “yenisifre” olarak değiştirmek için aşağıdaki örnek update komutunu kullanabiliriz.

mysql> update user set password=PASSWORD("yenisifre") where User='falanca';
mysql> flush privileges;

Komut satırından şifre değişikliği için yukarıdaki update cümlesi ile aynı işi yapan SET PASSWORD gibi yönlemlerde mevcut; detay için: http://dev.mysql.com/doc/refman/5.0/en/set-password.html adresinden yararlanabilirsiniz.